Czytelnia,  wyróżnione

Dlaczego koty zjadają niejadalne rzeczy? PICA

Twój kot zjadł sznurek albo woreczek foliowy? Połknął gumkę do włosów? A może znowu wygryzł fragment koca i zjadł? Wiele kotów zjada niejadalne rzeczy i rośliny, choć może to być dla nich bardzo niebezpieczne.

Co jest przyczyną takiego zachowania? Dlaczego koty zjadają sznurki, folie, rośliny, połykają małe przedmioty? Jak na to reagować i jak radzić sobie z problemem? Poniżej kilka odpowiedzi na najważniejsze pytania dotyczące zjadania przez koty niejadalnych rzeczy. Na końcu tekstu znajdziesz streszczenie w infografice, jednak gorąco zachęcam do przeczytania całości. Na początek, kilka słów o sprawach związanych z bezpieczeństwem i zdrowiem kota, który coś połknął (zjadł).

Jeśli kot połknął coś niejadalnego, skonsultuj się z lekarzem weterynarii.

Niezależnie od tego, co połknął kot, konsultacja z lekarzem jest niezbędna. Zawsze traktuj te sytuacje jako poważne zagrożenie zdrowia kota. Ponadto, jeśli kot połknął jakąś chemię domową, lekarstwa, sznurek (lub inne tego typu przedmioty jak nitki, ozdoby choinkowe), pogryzł lub zjadł roślinę ozdobną, woreczek foliowy itp., to traktuj to jak realne zagrożenie życia kota. Ten katalog nie jest zamknięty – wiele zależy od indywidualnych predyspozycji kota i warunków domowych, ale z połykaniem tych rzeczy stykam się najczęściej.

Reaguj jak najszybciej.

W kocim Internecie łatwo natrafić na rozpaczliwe wiadomości o mniej więcej takiej treści: „Mój kot zjadł sznurek, co robić?”, „Kot połknął worek foliowy, jak wywołać wymioty?”, „Kot wygryzł dziurę w kocu, czy to mu nie zaszkodzi?” Tym, co należy zrobić w takiej sytuacji, jest pilne wyjście do lekarza weterynarii. Dużo łatwiej usunąć coś z żołądka niż z jelit. Dlatego nie należy zwlekać.

Dobra wiadomość – twój kot zapewne nie cierpi na pica.

Pica (spaczone łaknienie) to zaburzenie zachowania kotów objawiające się zjadaniem przedmiotów lub substancji, które są niejadalne. Dotyczy tylko niewielkiej części populacji kotów (kilku procent). To znaczy, że większość kotów nie ma tego problemu. Jednak kiedy się pojawi, przysparza opiekunom sporo zmartwień.

Nie każde „zjedzenie niejadalnego” przez kota to pica!

Koty są zwierzętami ciekawskimi i aktywnymi, to niestety sprawia, że są narażone na różnego rodzaju wypadki. W przypadku kotów, których opiekunowie zostawiają bez nadzoru wszystkie kocie zabawki, czasem dochodzi do połknięcia sznurka lub dużych piór w efekcie zabawy kota, mimo, że kot na co dzień nie ma tendencji do wyszukiwania i zjadania rzeczy niejadalnych.

Koty obserwowane w warunkach domowych bardzo często zjadają lub obgryzają rośliny. Wynikać to może m.in. z prób uzupełnienia diety (np. niedobory błonnika w diecie) czy poprawy perystaltyki jelit. Warto mieć świadomość, że większość popularnych roślin ozdobnych jest dla kotów trująca, a koty nie są zdolne do odróżnienia, które z roślin mogą stanowić dla nich zagrożenie.

Również kocięta, kierowane ciekawością, są zagrożone przypadkowym zjedzeniem czegoś szkodliwego (bywa, że w okresie odstawiania od matki i przechodzenia na pokarm stały próbują jeść nawet podłoże z kuwety). Dlatego na pierwszym planie odpowiedzialnej opieki nad kotem zawsze powinna być uważna obserwacja i dbałość o kocie bezpieczeństwo.

To, co jest jadalne dla ciebie, może być niejadalne dla kota. I odwrotnie.

Dla porządku przypomnę, że menu człowieka i kota tylko w niewielu punktach jest spójne. To, co jest jadalne dla kota (na przykład muchy), dla większości z nas nie jest pożądanym składnikiem jadłospisu. Koty za to nie powinny być częstowane naszym ludzkim jedzeniem. Najczęściej będzie dla nich niezdrowe, a nawet niebezpieczne (na przykład czekolada). Więcej na ten temat pisałam w artykułach: Święta z kotem – 5 zasad radosnego świętowania ze zwierzętamiKot i wierzbowe kotki. Jak bezpiecznie świętować WielkanocWielkanoc. Co kotu wolno w święta?

Nie ma jednej, łatwej do określenia przyczyny pica.

Bywa, że przyczyną zmiany zachowania kota w obrębie łaknienia jest choroba. Dlatego w przypadku każdego kota, który zaczął przejawiać niepokojące, nietypowe dla siebie zachowania, zawsze warto zasięgnąć konsultacji u doświadczonego lekarza weterynarii. Z moich osobistych doświadczeń wynika, że zjadanie rzeczy niejadalnych może być związane z chorobami neurologicznymi (może dotyczyć na przykład tzw. małych ataków padaczkowych), nadczynnością tarczycy, procesami nowotworowymi (niedobory pokarmowe), a także anemią (niedobory żelaza). Warto również sprawdzić, czy kot nie choruje np. na FELV lub FIV. Wiele chorób wpływa na zmianę apetytu i zachowanie kotów.

Przebieg socjalizacji może mieć znaczenie dla pica.

Jednak bywa, że kot jest zdrowy, a pica (zjadanie przedmiotów lub substancji niejadalnych) pojawia się w pierwszych miesiącach jego życia. Istnieje większe prawdopodobieństwo pojawienia się tego problemu, jeśli okres socjalizacji został zaburzony (jak to bywa w przypadku przedwczesnego odłączania kociąt od matek).

Pica może być dziedziczne.

Wiele wskazuje na to, że spaczone łaknienie może być dziedziczne (np. częściej występuje u kotów orientalnych lub u kotów z jednego miotu). W sytuacji, kiedy mimo rzetelnej oceny nie udaje się wyodrębnić przyczyn środowiskowych, medycznych pica, jest prawdopodobne, że u konkretnego kota ma to podłoże genetyczne. Trzeba również pamiętać o tym, że wiele przyczyn może nakładać się na siebie.

Diagnoza zaburzeń łaknienia wymaga uwzględnienia bardzo wielu czynników.

Ustalenie dokładnej przyczyny wystąpienia zaburzeń łaknienia nie zawsze jest możliwe. Wymaga bardzo obszernego wywiadu i wnikliwej obserwacji. Co gorsza, nie zawsze da się znaleźć proste rozwiązanie. Jeśli zjadanie niejadalnych rzeczy się powtarza to warto skonsultować się z doświadczonym behawiorystą. Pomoże zdiagnozować pica, lub ustalić inną przyczynę nietypowego zachowania kota.

Jak sobie radzić, kiedy kot cierpi na zaburzenie łaknienia (niezależnie od tego, czy zdiagnozowano pica)?

  • Pilnuj, by w otoczeniu kota nie pojawiały się rzeczy, które może połknąć.
  • Naucz kota jeść surowe mięso, podawaj je w coraz większych kawałkach, by kot był zmuszony je rozgryzać. Pamiętaj o zbilansowaniu diety.
  • Urozmaicaj sposób podawania posiłków (zabawki interaktywne na smakołyki itp.).
  • Wprowadź zabawy węchowe do codziennej kociej aktywności.
  • Jeśli kot ma tendencję do zjadania wielu rzeczy, spróbuj przekierować zachowanie kota z bardziej niebezpiecznego (np. zjadanie folii) na mniej niebezpieczne (np. obgryzanie kartonów).
  • Nie lekceważ gorszego samopoczucia. Jeśli twój kot ma problem ze zjadaniem niejadalnych rzeczy, informuj o tym lekarza weterynarii, by w diagnozie różnicowej mógł to uwzględnić.
  • Zabezpieczenia okien i balkonu wykonaj z siatki metalowej lub przynajmniej z jak najmniejszymi oczkami, by maksymalnie utrudnić kotu przegryzienie siatki.

W przypadku pica najważniejsza jest profilaktyka.

To truizm, że łatwiej zapobiegać niż leczyć. Ale tak jest i w tym przypadku. Zapobieganie konsekwencjom zjadania niejadalnych substancji, to przede wszystkim zachowanie czystości i porządku na podwyższonym niż zwykle poziomie. Dla wielu ludzi to duże wyzwanie, ale znam niejeden przypadek, w którym udało się to z powodzeniem osiągnąć. W tym mój własny – a wierz mi, nie jestem boginią porządków. Nie chodzi o sterylną czystość.

Nie zakładaj, że jeśli kot z pica „jest mądry” to nie zje rzeczy niejadalnych.

Pica nie ma nic wspólnego z „rozumnością kota”. Na przykład „nie jedzenie balonów” to nie jest coś, czego można po prostu nauczyć kota, który cierpiąc na pica je zjada. Natomiast jeśli kot będzie często je gryzł, to jest spore ryzyko, że zacznie jeść więcej niejadalnych przedmiotów (nie tylko balony, ale również folie, sznureczki itd.). Nieprawidłowe zachowanie zostanie wzmocnione przez przyjemność jakiej kot może wtedy doświadczać.

Koty najczęściej zjadają drobiazgi, które łatwo przegapić.

Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej koty mające zaburzenia łaknienia zainteresowane są folią (woreczki, balony, reklamówki) i sznurkami (nitki, włóczka, łańcuchy choinkowe). Warto jednak zwrócić uwagę także na spinacze biurowe, patyczki do uszu, koraliki, leki, gumki recepturki, elementy zabawek (zwłaszcza pióra). Takie przedmioty trzeba z otoczenia kota, który ma pica, usuwać, pilnować porządku(biżuterię, biurowe drobiazgi zamykać w pojemniczkach i szafkach, nigdy nie zostawiać kotu dostępu do reklamówek, ale także worka ze śmieciami itd.

Kot musi gryźć – jeśli je papki, może kompensować sobie brak gryzienia gdzie indziej.

Z przyczyn pica, które mają źródło w nie zaspokojonych potrzebach, na pierwsze miejsce wysuwa się deficyt gryzienia. Przyjrzyj się temu, co je twój kot. Jeśli kot nie dostaje do jedzenia w ogóle większych kawałków mięsa, jedząc wyłącznie liże (rozdrobnione kocie konserwy) , zamiast gryźć, to może kompensować sobie potrzebę gryzienia gryząc i zjadając to, co jest niejadalne. Takich potencjalnych przyczyn jego zachowania jest sporo. Niestety nie ma tu zwykle prostych rozwiązań gwarantujących sto procent sukcesu.

Ważne jest bezpieczeństwo kota.

W przypadku pica próby całkowitego wyeliminowania problemu zwykle nie są możliwe, więc najważniejsze staje się bezpieczeństwo kota. Jeśli problem jest nasilony, a kot ma jednocześnie słabość do zjadania folii (bardzo niebezpieczne) i obgryzania kartonów (małe niebezpieczeństwo), świadomie przekieruj jego zainteresowanie na kartony (wystarczy dostarczać kotu kartonowych kryjówek). Dostosuj materiały od których zależy bezpieczeństwo kota (np. zabezpieczenie okien) do problemu. Jeśli kot dużo gryzie, muszą być na to odporne.

Zwracaj uwagę na zmiany samopoczucia kota.

Nie lekceważ gorszego samopoczucia. Jeśli zauważysz, że kot przestał jeść, źle się czuje itd. to zawsze staraj się skonsultować z lekarzem weterynarii (nawet, jeśli wydaje ci się, że w zasięgu kota nie było nic niebezpiecznego, co mógł zjeść). Informuj lekarza, że twój kot ma zaburzenia łaknienia.

Ograniczaj skalę problemu.

Staraj się dążyć do tego, by problem się nie pogłębiał, by kot nie poszerzał listy przedmiotów/materiałów, które zjada. Można to zrobić poprzez świadome zaspokajanie jego potrzeb w różnych obszarach i dbałość o jego nastrój. Dlatego wskazana jest konsultacja z behawiorystą, który wskaże „słabe punkty” na mapie kociego życia, podpowie, w jaki sposób zadbać o aktywność kota, wzbogacić jego otoczenie.

W niektórych przypadkach przydatne będą suplementy diety, zmiana diety, czasem warto rozważyć również farmakoterapię (leki). Działania te powinny być oparte o solidną analizę konkretnego przypadku. Zbyt pochopne diagnozowanie pica może sprzyjać pominięciu innej ważnej przyczyny nieprawidłowego zachowania. Z drugiej strony, unikanie diagnozy opóźnia wdrożenie adekwatnych działań.

Magdalena Nykiel

Ps.
Na zdjęciu Flamenco, podopieczny Fundacji KOT Koty otoczone troską, który mieszka w naszym domu tymczasowym i szuka domu na stałe. Jest pięknym, wspaniałym kotem, ale ma tendencję do zjadania folii i sznureczków. Nie ułatwia to niestety znalezienia mu domu. Mam nadzieję, że ktoś wreszcie zdecyduje się przygarnąć go do siebie i dać mu właściwą opiekę. Zasługuje na to!

Infografika

Infografika umieszczona w tekście ma rozmiar 940 na 788 pikseli i została podzielona na dwie pionowe części, w proporcjach 2/3 (po lewej) i 1/3 (po prawej). W tle całości zdjęcie głowy kota wyglądającego podobnie do kota syberyjskiego. W kolumnie po prawej umieszczono tytuł artykułu, którego dotyczy inforgrafika (czarna czcionka bezszeryfowa, słowo "niejadalne" żółtą czcionką): "Dlaczego koty zjadają niejadalne rzeczy?"; poniżej wielkimi literami żółtą czcionką umieszczono słowo "PICA". Poniżej tekst w trzech akatpitach (czarna czcionka bezszeryfowa, słowa PICA i niejadalne żółtą czcionką): 1. akapit: "Twój kot zjadł sznurek, woreczek foliowy, gumkę do włosów? Znowu wygryzł kawałek koca? Wiele kotów zjada niejadalne rzeczy i rośliny, choć może to być dla nich bardzo niebezpieczne." 2. akapit: "To może (choć nie musi) być PICA, czyli zaburzenia zachowania kotów objawiające się spaczonym łaknieniem." 3. akapit: "Jeśli kot połknął coś niejadalnego - jak najszybciej skonsultuj się z lekarzem weterynarii. Reaguj jak najszybciej." Szersza kolumna po lewej stronie zawiera zestawienie z treści artykułu, opatrzone tytułem: "Jak sobie radzić, kiedy kot cierpi na zaburzenie łaknienia (niezależnie od tego, czy zdiagnozowano pica)?" Poniżej w punktach wymieniono kolejne zalecenia (każdy od kropki): 1.Pilnuj, by w otoczeniu kota nie pojawiały się rzeczy, które może połknąć. 2.Naucz kota jeść surowe mięso, podawaj je w coraz większych kawałkach, by kot był zmuszony je rozgryzać. Pamiętaj o zbilansowaniu diety. 3.Urozmaicaj sposób podawania posiłków (zabawki interaktywne na smakołyki itp.). 4.Wprowadź zabawy węchowe do codziennej kociej aktywności. 5.Jeśli kot ma tendencję do zjadania wielu rzeczy, spróbuj przekierować zachowanie kota z bardziej niebezpiecznego (np. zjadanie folii) na mniej niebezpieczne (np. obgryzanie kartonów). 6.Nie lekceważ gorszego samopoczucia. Jeśli twój kot ma problem ze zjadaniem niejadalnych rzeczy, informuj o tym lekarza weterynarii, by w diagnozie różnicowej mógł to uwzględnić. 7.Zabezpieczenia okien i balkonu wykonaj z siatki metalowej lub przynajmniej z jak najmniejszymi oczkami, by maksymalnie utrudnić kotu przegryzie siatki. Pod zestawieniem umieszczono w dwóch wersach tekst zachęcający do odnalezienia bardziej szczegółowych informacji w artykule na stronie www.zooedukacja.pl - Magdalena Nykiel - zwierzęta bez tajemnic.



UWAGA! Artykuły, opracowania oraz inne treści publikowane na tej stronie, o ile nie zostało to zaznaczone inaczej, są własnością Magdaleny Nykiel i ich wykorzystanie, kopiowanie i przetwarzanie we fragmentach lub całości bez pisemnej zgody autorki jest zabronione.